Avontuurlijke hobby
Met een ‘nature journal’ op ontdekkingstocht
Avonturen en ontdekkingen, je hebt ze in alle soorten en maten. In dit artikel neemt gastschrijver Mirja Meijer je mee naar ontdekkingen die zomaar voor het oprapen liggen, ook bij jou in de buurt. Avonturen die zelfs passen op de pagina van een schetsboek. Een kleine cursus ‘nature journaling’.
Er is zoveel te beleven en ontdekken in de natuur om ons heen, maar heel vaak zijn we ons daar helemaal niet van bewust. Heb jij weleens gehoord van nature journalen? Dit is het schrijven en/ of tekenen van een natuurdagboek. Het helpt je om bewuster te worden van de natuur om je heen, je er meer verbonden mee te voelen en door te tekenen en te schrijven doe je de leukste ontdekkingen! Elke pagina in mijn natuurdagboek is een nieuwe ontdekkingsreis vol verwondering, en elke keer weer word ik opnieuw verrast door de natuur om mij heend.
Nature Journaling
Een nature journal of natuurdagboek is een notitieboek of schetsboek waarin je schrijft en/of tekent over jouw natuurbelevenissen en ontdekkingen. In Nederland is dit nog relatief onbekend. Het is vooral bekend in Amerika, Engeland en Australië, daar komt ook de term nature journal vandaan. Ik gebruik nature journal en natuurdagboek gewoon door elkaar!
De invulling van een nature journal is heel persoonlijk. Je kunt het zien als een soort verlengstuk van jezelf. Het kan gevuld worden met tekeningen, verhalen, gedichten en quotes. Je kunt in je natuurdagboek ook voor een meer wetenschappelijke benadering kiezen met veel feitelijke gegevens en kleine onderzoekjes.
Hoe begin je een natuurdagboeK?
1. Aandacht
Het begint allemaal met aandacht, goed kijken, luisteren, ruiken of voelen. Het is een proces dat vraagt om vertraging en verstilling. Wat valt je op? Roept het gevoelens, vragen of misschien wel herinneringen bij je op.
2. Nieuwsgierigheid
Kijk eens om je heen en stel jezelf vragen over de natuur. Welke vogel zit daar in mijn tuin? Wat zijn dat voor bloemen langs de weg? Waarom zitten er gaatjes in het blad van die plant? Nieuwsgierigheid brengt je bij nieuwe ontdekkingen en die ontdekkingen zijn veel dichterbij dan je misschien zult denken! Je kunt ze overal vinden: in een prachtig natuurgebied, je achtertuin, op je balkon, de camping en zelfs in huis!
3. Vastleggen
Leg je observaties vast in je natuurdagboek op de manier die bij jou past. Houd je van tekenen, ga dan tekenen of schilderen. Maar je kunt ook verslagen schrijven over wat je ontdekt of misschien inspireert de natuur je wel tot het schrijven van gedichten. Als je meer van de feitelijke en exacte gegevens bent dan kun je je dagboek ook vullen met getallen, landkaarten, diagrammen en grafieken.
En natuurlijk kan dit ook allemaal door elkaar en naast elkaar.
Je kunt je ook op 1 onderwerp richten. Ben je een fanatieke vogelaar? Dan kun je je dagboek vullen met vogelobservaties. Hou je van tuinieren? Misschien leg jij wel alles vast wat er in jouw tuin groeit en leeft. De mogelijkheden zijn eindeloos.
Ideeën
Je kunt je ook op 1 onderwerp richten. Ben je een fanatieke vogelaar? Dan kun je je dagboek vullen met vogelobservaties. Hou je van tuinieren? Misschien leg jij wel alles vast wat er in jouw tuin groeit en leeft. De mogelijkheden zijn eindeloos.
* Natuurvondsten
In de natuur liggen de schatten voor het oprapen. Kinderen weten dit maar al te goed. In de zakken van mijn kinderen kom ik dit soort schatten regelmatig tegen: steentjes, veertjes, eikels, stokjes en ga zo maar door. Wat kom jij tegen tijdens een wandeling of in je tuin? Wat heb je gevonden? Waar komt het vandaan? Wat is het verhaal achter je vondsten, wat vind je er zelf van? Misschien kun je in natuurgidsen of via internet wat informatie opzoeken.
* Wat kom je tegen tijdens een wandeling?
Leg eens vast wat je tegenkomt tijdens een wandeling. Wat valt jou op en waarom? Probeer hierbij vooral snelle schetsjes te maken. Je houdt er een leuke herinnering aan je wandeling aan over.
* Seizoensverandering
De verandering van de seizoenen zijn heel erg leuk om over te journalen. Soms zijn de veranderingen heel duidelijk. Denk maar eens aan de verkleuring van de bladeren in de herfst. Maar de veranderingen kunnen ook heel subtiel zijn zoals het overgaan van de lente in de zomer. De lente is gericht op groei maar na de langste dag verschuift dat naar rijping. Kun je de veranderingen zien? Wat merk je op?
* Maak een vergelijking.
Maak eens een vergelijking van bijv. 2 verschillende soorten bomen, paddenstoelen, bloemen, schelpen of vogels. Wat zijn de verschillen en wat zijn de overeenkomsten?
Tekenen
Misschien denk je wel, ik kan helemaal niet goed tekenen of heb je dat sinds de basisschool al niet meer gedaan en durf je er niet goed aan de beginnen. Bij nature journalen is tekenen geen doel. Tekenen is bij nature journalen een middel om tot diepgaande observaties te komen. Tijdens het tekenproces ga je namelijk nog veel meer zien en ontdekken dan je zou doen als je ‘gewoon’ goed kijkt. Het proces van tekenen brengt ontdekkingen met zich mee! Fantastisch toch. En of je nu een museumstuk maakt of een paar wiebelige lijnen op papier zet, dat maakt voor je ontdekkingen en observaties helemaal niet uit. En het leuke is: tekenen leer je door het vaak te doen! Je tekeningen worden vanzelf beter, met elke pagina die je maakt. Het belangrijkste is dat je er plezier in hebt!
.
Materialen
Voor het bijhouden van een natuurdagboek heb je niet veel materialen nodig. Een schetsboek of een schriftje en een potlood of pen zijn al genoeg om mee te beginnen. Maar het hangt er ook van je eigen voorkeur af. Ik houd van waterverf dus ik heb vaak een doosje waterverf mee maar soms maak ik ook alleen de schetsen onderweg en voeg ik thuis de kleur toe.
Kleurpotloden zijn ook heel erg leuk om mee te werken en makkelijk verkrijgbaar. Je kunt natuurlijk ook lekker gaan experimenteren met verschillende materialen! Je kunt het zo uitgebreid maken als je zelf wilt.
Met dank aan Mirja Meijer. Wil je meer informatie en voorbeelden kijk op: www.mirjanatureart.nl