‘IJsvrouw’ op avontuur
IJsmantraining: Zwemmen tussen IJslandse ijsbergen
Als eerste ‘ijsmangroep’ zwommen we in de winter tussen de ijsbergen van IJsland. Maar waarom zou je dat in hemelsnaam doen? Daar zijn veel redenen voor, met als belangrijkste om je mindset te trainen. Verslag van een ‘ijsvrouw’ met koudwatervrees op avontuur.
In een rij sloffen we door de sneeuw de heuvel over, en daar ligt het: het uitgestrekte witblauwe ijsbergenmeer van IJsland, de Glacier Lagoon. Onze IJslandse ijsmantrainer Thor Gudnason loopt als een stoere Vikinggod over het bevroren water, op zoek naar een zwemplek tussen de ijsschotsen. Veel open water is er niet, maar uiteindelijk ontdekt hij een poel. Geen mens te bekennen bij dit enorme lagoon vol lichtblauwe ijsschotsen. Enkel een dolende Chinese fotograaf, die ons verbaasd aanstaart. Hij had leegte verwacht, geen mensen in badkleding als de temperatuur onder nul is gezakt.
Want zo koud is het water waar we ons in onderdompelen. Met z’n allen lopen we het water in, opgewarmd door ademhalings- en fysieke oefeningen. Een paar minuten eerst, ik voel de ijsprikkeltjes over mijn lichaam. Later nog eens. En de derde keer sta ik stoer in het water te poseren met mijn arm op een ijsschots alsof het een bijzettafeltje is in een gezellig warme kroeg. Net iets te lang. Ik ril en schud op de kant, maar dat is oké en gezond, stelt de trainer me gerust. Iedereen vraagt aan elkaar hoe het gaat. Het verbondenheidsgevoel, de kracht en veiligheid van de groep. Dit herken ik van ieder ‘extreem’ avontuur. We hebben samen iets bijzonders meegemaakt. Een IJsman-avontuur.
IJSMANtraining
Het is een vreemd besef dat Nederlander Wim Hof – uitvinder van deze koudetraining en internationaal ‘The Iceman’ genoemd – hier onlangs nog een half uur zwom, terwijl er overal waarschuwingsbordjes staan dat een paar minuten in het water al dodelijk zouden zijn. Net als Wim zijn wij getraind, in ons geval door Thor en Nederlander Bart Biermans, een arts die steeds holistischer ging werken, en zijn missie uiteindelijk vond in Icemantrainingen, nu ook de naam van zijn bedrijf. Inmiddels is hij een van de meest gerenommeerde trainers van Nederland.
Kou is cool
Wat is het dan toch met kou? Wat bezielt ons om naar IJsland te gaan om te dippen en zwemmen tussen het ijs? Om van hoge rotsen in ijskoud water te springen, in het donker in de rivier te baden, uren in badpak door de sneeuw te lopen en gelukkig ook nog eens op een geheime plek aan zee in een warmwaterpoeltje te sudderen. Het Engelse avonturenwoord ‘numinous’ komt in me op: dit ligt op het snijvlak van fascinerend en angstaanjagend.
Het heeft iets bevrijdends om kou niet meer als negatief te zien. Niet meer als vijand. We zijn opgevoed met warmte: “Doe je sjaal om, kleed je warm, het is koud.” Het was ‘ijsman’ Wim Hof die jarenlang de wereld over reisde op zoek naar wijsheid, alles op z’n kop zette en aantoonde dat kou juist goed voor ons is. Inmiddels is het ‘koud douchen’ aardig aan het integreren in het leefpatroon van velen. Ook bij mij. Maar meer dan dat, plus een dagje workshop ijsbaden op de prachtige woonboot van ijsmantrainer Bart Biermans, had ik nog niet gedaan. Zeker niet in IJsland, al had ik daar ook al wel de uitdagende Laugavegur tocht gewandeld. Maar dit was anders.
Voordelen van kou
Natuurlijk, het gaat om de fysieke voordelen van kou. Kou als boost voor het immuunsysteem. Een onderzoek bewees dat het lichaam van ijsmangetrainde mensen meer immuun is voor bepaalde bacteriën. Een deelnemer vertelt hoe hij nog tot een jaar geleden was gevloerd door Lyme, als gevolg van een tekenbeet. Niets kon hij meer. Tot hij begon met koudetraining. Een jaar later is zijn chronische pijn verdwenen en is hij weer tot alles in staat. Hij loopt altijd in T-shirt rond, ook in de winter. “Kou is mijn medicijn”, zegt hij.
Een ander deelnemer vertelt over de mentale voordelen, iets waar ik me onmiddellijk bij aansluit: de mindset. Het gevoel dat je telkens eraan wordt herinnerd dat je moet loslaten, de comfortzone uit moet, just-go-with-the-flow. Dealen met de schrikreacties. Zoals Wim Hof zegt: “Gewoon laten gaan, gewoon onderdompelen in de ervaring”. Open staan voor de ervaring, en het niet neerzetten als moeilijk, onmogelijk of pijnlijk. ‘De geconditioneerde mind’, noemen de trainers het. Afleren, dus. Comfortabel worden in het oncomfortabele. Iedereen kan het.
Volgens anderen zit de kracht in de speciale hypnotiserende ademhaling die je lichaam alkalisch maakt. “Adem voor geluk, voor kracht en voor gezondheid”, zegt ijsmantrainer en arts Bart Biermans tijdens de ademhalingssessies. Zelf haal ik er ook iets anders uit: creativiteit. Al ademend reik ineens bij de hoogste schappen van mijn onderbewustzijn waar mijn meest creatieve ideeën liggen.
IJsvrouwen
De training straalt kracht uit maar is niet mateloos macho. Daarvoor moet je eerder bij Wim Hof zijn. Trainer Bart Biermans trekt ook veel vrouwen naar deze stoere training, in ons geval een derde. “Vrouwen doen sowieso al makkelijker ontwikkelingsdingen, maar deze manier spreekt mannen aan om ook hun zachte kant te ontdekken”, zegt Bart. “Het gaat om kracht, vastberadenheid, maar ook over liefde, verbondenheid met jezelf en anderen. Hoewel de kou krachtig en angstaanjagend lijkt brengt het ook iets moois. Vrouwen leren juist weer mannelijke aspecten: discipline, kracht en doorzettingsvermogen. IJsmantraining is tanden op elkaar en doorbijten. En vrouwen hebben een voordeel: ze zijn vaak beter in loslaten. Uiteindelijk gaat alles gaat om balans, de kou én warmte opzoeken. En die balans zit ook bij mannelijkheid en vrouwelijkheid.”
Brigitte Ars
foto’s: Romy Treebusch en video Mees Roozen, met dank aan Bart Biermans
Hoe raak je gewend aan de kou?
❄️ Begin met koudwaterdouchen, eerst een minuut. Voer het iedere dag op met 10 seconden tot maximaal 2 à 3 minuten.
❄️ Zet de temperatuur een graad lager in huis, draag minder warme kleding en slaap onder een dunner dekbed. Je raakt eraan gewend!
❄️ Ga wildzwemmen. Wel altijd met een buddy en niet langer dan een paar minuten. Zoek eventueel wildzwemgroepen op Facebook.
❄️ Volg een IJsmanworkshop voor een ijsbad, zodat je de juiste ademhaling leert om te ontspannen in het water (belangrijk!).
❄️ Raadpleeg bij twijfel over je gezond altijd een dokter (hartproblemen, epilepsie e.d.).