BoekRecensie
Filosofielessen voor Avonturiers
Erling Kagge brengt de wijsheid en levenservaring samen die hij opdeed als een van de grootste avonturiers van deze tijd. Een interessant boek over persoonlijke ontwikkeling door avontuur.
Als Alain de Botton van de School of life zegt: ‘Erling Kagge transformeert en troost ons’, dan moet het goed zijn. Genoeg in ieder geval om te triggeren. Ik moest het boek even plaatsen. Was dit een vertaling van het al jaren geleden verschenen ‘Philosophy for Polar Explorers’? Maar na het lezen vermoed ik dat het een aangevulde heruitgave is, aangezien Kagge spreekt als iemand die niet alleen meer extreme avontuur zoekt, maar ook – geheel volgens deze tijd – bij zijn kinderen. Dat verklaart waarschijnlijk ook de titel: hij heeft het nadrukkelijk niet meer over ontdekkingsreizigere, maar over avonturiers, wat altijd iets lichter en toegankelijker klinkt. Net als het boek overigens: het is een klein formaat, ziet er toegankelijk uit en je leest het in een avond uit.
Scandinavisch buitenleven
Kagge komt uit de Noorse traditie van het Scandinavische buitenleven, waarbij ouder hun kinderen zoveel mogelijk buiten de deur zetten om ze met de natuur op te laten groeien. Veel explorers komen voort uit deze Noorse omgeving van bevriend zijn met de natuur en de elementen, hierover schreef ik ook al eerder het artikel Friliuftliv. Dit opgroeien in de natuur vormde zijn avonturiersgeest. Uiteindelijk wist hij te voet de Noodpool, Zuidpool en de top van de Everest te bereiken.
Het mooie van dit van dit boek is dat het zijn eigen ervaringen spiegelt aan de filosofie. Zijn ervaringen over eenzaamheid en alleen op pad gaan, bijvoorbeeld. Hij citeert de Noorse filosoof Lars Svendsen met zijn boek A Philosophy of Loneliness: eenzaamheid wordt vaak beschouwd als een last, maar het heeft ook potentie. Kagge weet dat een beetje eenzaamheid hem goed doet en trekt zich daarom soms terug, waarbij hij tijd heeft om na te denken. Tegelijk wéét hij dat alle filosofen en grote denkers zeggen dat wij mensen niet geschikt zijn om alleen te leven, en afhankelijk zijn van elkaar – en ook Kagge denkt er zo over: hij mist zijn gezin, vrienden, de kunst, de zee, de bossen.
Maar Kagge kent ook de potentie waar Svendsen het over heeft: in afzondering wordt zijn nieuwsgierigheid naar andere mensen vergroot, ook naar vreemden. Hij ziet dan hoe belangrijk ze zijn, en het lukt hem na zo’n retraite om beter naar anderen te luistenen, ze te respecteren en oprecht geïnteresseerd te zijn.
Zo komen mooie thema’s voorbij; optimisme, moed, vrijheid en het waarderen van de kleine dingen zijn er een paar. Thema’s die ook als je minder avontuurlijk bent van belang zijn. Want in het avontuur van alledag sta je voor dezelfde dingen, en dit boek helpt je een leven leiden wat belangrijk is voor ons. Dat maakt het boek heel leeswaardig voor jezelf, maar ook een leuk cadeau voor anderen. Als straks de kerstboom weer opgetuigd staat, bijvoorbeeld.
Filosofielessen voor Avonturiers, Erling Kalle
Brigitte Ars
